Onlarca Yıllık Windows Sistemleri Hâlâ Trenleri, Yazıcıları ve Hastaneleri Çalıştırıyor
Platformumuzdaki en çok okunan ve popüler makaleleri görmek için Trendler bölümüne geçebilirsiniz.
Endüstriyel ve Kritik Altyapıda Eski İşletim Sistemlerinin Kullanımı
Endüstriyel otomasyon ve kritik altyapı sistemlerinde, 1990'lar ve 2000'lerin başından kalma Windows sürümleri hâlâ yaygın şekilde kullanılmaktadır. Bu sistemler arasında Windows XP, Windows 7, hatta Windows 95/98 ve DOS tabanlı makineler bulunmaktadır. Örneğin, Vancouver'daki Expo ve Millennium SkyTrain hatları 1992 tarihli yazılımla çalışmakta, bazı kart okuyucular ise 14 yıl öncesinin Windows Mobile sürümünü kullanmaktadır.
Bu eski işletim sistemlerinin tercih edilmesinin temel nedenleri şunlardır:
Uzun Ömürlü Donanım Tasarımı: Endüstriyel makineler ve kritik cihazlar genellikle 40-70 yıl kullanım ömrüyle tasarlanmıştır. Bu nedenle, donanım ve yazılımın uzun süre değiştirilmeden çalışması beklenir.
Yükseltme Maliyetleri: Sağlık sektöründe kullanılan ultrason cihazları veya optik koherens tomografi (OCT) gibi ekipmanların yenilenmesi yüz binlerce dolara mal olmaktadır. Bu da kurumları mevcut sistemleri kullanmaya devam etmeye zorlamaktadır.
Kararlılık ve Güvenilirlik: "Eğer bozuk değilse tamir etme" prensibi, kritik sistemlerde kesintisiz çalışma için tercih edilmektedir. Yeni sürümlere geçiş denemeleri bazen günler süren sorunlara yol açabilmektedir.
İzolasyon ve Güvenlik: Bu sistemler genellikle diğer ağlardan izole (air-gapped) olarak çalıştırılır. Böylece, dış tehditlere karşı daha az savunmasız hale gelirler.
Ayrıca Bakınız
Kritik Sektörlerde Eski Sistemler
Bankacılık sektöründe, ABD'deki bazı bankalar Windows XP kullanıyordu ancak FDIC sigortasını kaybetmemek için zorunlu olarak yükseltme yapmak zorunda kaldılar. Buna karşın, ATM'lerin bir kısmı hâlâ OS/2 işletim sistemiyle çalışmaktadır.
Sağlık hizmetlerinde ise Windows 7 ve Vista sürümleri ultrason cihazları ve diğer medikal ekipmanlarda kullanılmaktadır. Klinik laboratuvarlarda ve analizörlerde Windows 7 yaygınken, bazı eski cihazlar hâlâ XP tabanlıdır.
Üretim sektöründe ise CNC makineleri, lazer kesim cihazları ve diğer endüstriyel ekipmanlar Windows XP veya DOS tabanlı sistemlerle kontrol edilmektedir. Bu makinelerde kullanılan eski donanımların yedek parçaları bulunmakta ve sistemler mümkün olduğunca değiştirilmeden çalıştırılmaktadır.
Yazılım ve Donanımın Tarihsel Bağlamı
Birçok kuruluş, 1980'lerden kalma veri tabanlarını ve yazılımları hâlâ kullanmaktadır. Örneğin, bazı şirketlerde DOS tabanlı mortgage servis yazılımları ve IBM AS/400 gibi eski sistemler aktif durumdadır. Bu sistemler, uzun yıllar boyunca değişmeden işlevlerini sürdürmektedir.
Eski sistemlerin güvenlik açısından riskleri olsa da, fiziksel erişim kontrolü ve ağ izolasyonu sayesinde bu riskler minimize edilmektedir. Ayrıca, USB portu olmayan veya sadece fiziksel çıktı alabilen sistemler, dışarıdan kötü amaçlı yazılım bulaşma ihtimalini azaltmaktadır.
Sonuç
Kritik altyapı ve endüstriyel otomasyonda, eski Windows sürümleri ve daha eski işletim sistemleri hâlâ vazgeçilmezdir. Bu durum, yüksek maliyetler, sistem kararlılığı ve uzun ömürlü donanım tasarımı gibi faktörlerden kaynaklanmaktadır. Modernizasyonun zorlukları ve maliyetleri nedeniyle, bu sistemlerin yakın zamanda tamamen değişmesi beklenmemektedir. Ancak, güvenlik ve uyumluluk açısından dikkatli yönetim gerekmektedir.
"Eğer bozuk değilse tamir etme" yaklaşımı, birçok kritik sistemin temel çalışma prensibidir.
Kaynaklar:
















